Aşırı terlemede Botoks Tedavisi
Aşırı terleme tıp dilinde (Hiperhidrozis) olarak isimlendirilir ve buna sahip olan kişiler için can sıkıcı ve hoş olmayan bir durumdur. Vücudun her yerinde aşırı terleme nadirdir ve genellikle koltuk altlarında, avuç içi ve ayakta, ayak tabanında aşırı terleme ile kendini gösterir. Bazen çok küçük bir efor, bazen ani bir heyecanla genellikle de sıcak ortamlarda ortaya çıkar. Aşırı terleyen alanlar bazen kişilerin yaşam kalitesini ve sosyal hayatını etkileyen ileri boyutlarda olabilir. Örneğin; koltuk altlarında aşırı terleme şikâyeti olan kişiler giysilerinin bu bölümlerinin hep ıslak olmasından, kokudan veya ortaya çıkan kötü görüntüden şikayet ederler. Bundan dolayı yanlarında yedek kıyafet bulunduracak kadar sıkıntı çektiklerini ifade ederler.
Koltuk altlarından başka diğer aşırı terleme teri olan eller yani avuç içleri, o kişinin diğer insanlarla el sıkışmasını ve hatta objelere dokunmasını, yazı yazmasını engelleyecek derecede ciddi olabilir. Genellikle ellerle birlikte olan ayaklardaki aşırı terlemeler ise kötü kokuya neden olur. Bunun yanı sıra yine önemli bir sağlık problemi olarak nemlenme dolayısıyla ayak ve ayak tırnaklarında mantar gelişimine zemin hazırlayabilir.
Aşırı terleme niye olur?
Terleme insanlarda doğal olarak gözlenen ve birçok gerekliliği olan bir olaydır. En temel görevi vücut ısısının ayarlanmasıdır. Bundan başka derinin uygun nemini ve ph’sını sağlar, beraberinde toksik maddelerin vücuttan atılımını yapar. Temel olarak iki grup ter bezi vardır ve terin salgılanması insanlardaki ter bezi tipine göre sinir sisteminin sempatik ve parasempatik bölümünün çalışması ile ilgilidir. Genel olarak insanların %1’inde bu sistem aşırı çalışmaktadır. Bu aşırı terlemenin nedeni tam olarak açıklanamamakta ve ailevi veya genetik olduğu kabul edilmektedir.
Özellikle heyecanlı ve stresli durumlarda bu ter bezleri aşırı salgılama yapmaktadır.
Bundan başka aşağıdaki nedenlerden de aşırı terleme olabilir:
Vücut ısısının yükselmesi
Menopoza geçiş,
Efor veya egzersiz,
Sıcak ortam
Stres
Utanma veya pişmanlık duygusu
Aşırı şişmanlık
Bazı ilaçlar
Börek üstü bezinin bazı hastalıkları,
Boyundaki Tiroit bezinin aşırı çalışması (Hipertroidi),
Bazı ağır psikiyatrik hastalıklar
Bazı kanserlerin tedavisinde kullanılan ilaçlar,
Beklenti ve kaygı bozuklukları,
Alkol veya benzeri içecekler
Kahve veya çay alınması
Bazı baharatlı gıdalar terlemeyi arttıran faktörlerdir.
Terlemenin etkileri ve sonuçları:
Deri üzerinde normal olarak bulunan bakterilerin üremesini kolaylaştırarak aşırı terleme bunların faaliyetlerini arttırarak kokuya da neden olur. Bu vücut kokusu psikolojik ve fiziksel problemlere yol açar. Böylece sosyal yaşamı zorlaştıran terleme, ellerde, avuç içinde, koltuk altında, ayak tabanlarında hatta yüzde ve gövdede oluşabilir. Ellerdeki terleme eller kullanılarak yapılan tüm işlerde zorluk çekilmesine sebep olur; sosyal yaşantısında kişiyi rahatsız eder. Terleme, stresli durumlarda gelişiyorsa ve kişi terlemeden dolayı rahatsız oluyorsa, terledikçe stres artarak kısır bir döngü içine girilir. Kişi terleyeceğini bildiğinden daha sıkıntılı ve endişeli hale gelir ve endişelenmesi de daha fazla terlemeye yol açar.
Aşırı Terlemenin Tedavisi:
Aşırı terleme yukarıda sayılan ciddi sağlık problemlerinden değilse sadece kişinin içinde bulunduğu durumdan (stres, heyecan veya sıkıntı gibi) kaynaklanıyorsa, artık sadece kozmetik bir sorun değil aynı zamanda bir sağlık sorunu olarak değerlendirilir.
Terlemenin tedavisinde:
Terleyen bölgeye dışardan kullanılan “Topikal” ilaçlar,
Terlemeyi azaltan ağızdan alınan ilaçlar
Terleyen bölgeye iyontoforezis gibi yöntemler
Terleyen alanın cerrahi olarak çıkarılması (koltuk altı)
Bunların kullanılması çoğu hastada beklendiği kadar etkili olamamaktadır.
Terleme tedavisinde son yıllarda botoks kullanılmaya başlanmıştır. Adale fonksiyonlarını geçici olarak durdurarak etkili olan bu ilacın ter bezi faaliyetlerini de geçici olarak durdurduğu keşfedildikten sonra bu ilaç terleme tedavisinde de kullanılmaya başlanmıştır. Botoksun terleme tedavisindeki rolü günümüzde giderek artmaya başlamıştır. Son yıllarda tüm dünyada tedavi edici etkisinin yanı sıra estetik amaçlı olarak da çok fazla kullanılan botoks maddesi, günümüzde aşırı terleme için geliştirilen alternatif yöntemlerden biridir. Özellikle koltuk altı, el ve ayak terlemelerinde tercih edilen botoks tedavisiyle 4-6 ay süreyle o bölgedeki terlemeye yol açan uyarılar azaltılmaktadır. Botoks, bilinen klasik etkileme yolu olan sempatik sinir sisteminin aşırı duyarlılığını bloke ederek terlemeyi önlemektedir.
Sempatik sinir sisteminin aşırı duyarlılığı olan insanlar genellikle stresli ve heyecanlı olan ve hemen tepki veren kişilerdir. Özellikle sosyal faaliyetlerde ve toplantı gibi kalabalık ortamlarda aşırı derecede heyecanlandıklarında terlerler. Aşırı terleyen bölgelerine Botoks yaptıran hastalar, terlemeleri durduğu için artık böyle sıkıntılar yaşamazlar. Botoks bazı hastalarda 6 aya kadar etkili olabilmektedir. Özellikle yazın aşırı terleyen kişiler yaz başı Botoks yaptırdıklarında yaz boyunca havalar serinleyene kadar rahat ederler.
Botoks birçok hastalığın tedavisinde kullanılan bir ilaçtır ve terlemenin tedavisinde kullanılması bu hastalıklardan sadece birisidir. Etkisi kalıcı olmadığından istendiğinde tekrar yapılmalıdır. Yapılması aşırı terleyen bölgelere cilt içine ve hemen altına ince iğneler ile enjeksiyonu şeklindedir. Avuç içi ve ayak tabanı gibi aşırı hassas bölgelerde ağrı fazla olacağından botoks enjeksiyonu öncesi bu bölgelere lokal anestezik madde enjeksiyonu yapılır veya topikal olarak anestezik maddeler sürülür. Uyuşma sağlandıktan sonra Botoks enjeksiyonları aşırı terleme olan bölgelere yapılır. Tecrübeli ellerde damar içi enjeksiyonu hemen hemen mümkün olmadığı için sistemik etki görülmez. Eğer biraz derine veya aynı yere fazla enjeksiyon yapılır ve el ya da ayakta adale içine enjeksiyon yapılırsa bu adalede geçici fonksiyon kaybı olur. İlacın etkili olduğu dönemde ilgili adalelerde fonksiyon kaybı veya güçsüzlük olur. Neyse ki bu durum geçicidir ve 4–6 ay içinde kendiliğinden düzelir.
PAGE
PAGE 2